Starożytne cywilizacje Mezopotamii - Babilon część I

Państwo Statobabilońskie



W następnych latach do głosu w międzyrzeczu dochodzą kolejni przedstawiciele plemion semickich. Najazdy Elamitów położyły kres panowaniu Sumerów. Na obszarze Mezopotamii pozostał szereg małych państewek huryckich
i amoryckich. Wśród nich zaczęły wybijać się dwa ośrodki: Babilon na południu i Aszur na północy.

Około 1894 roku szejk jednego z plemion amoryckich podbił miasto Babilon i zasiadł
na jego tronie, zostając królem Babilonii. Tak rozpoczął się okres w dziejach południowej Mezopotamii zwany starobabilońskim. Po nim tron objął Sumu-la-El który rozpoczął proces dalszych podbojów. Pierwszym ośrodkiem, jaki udało
mu się zdominować było Sumeryjskie miasto Kisz.

Przez kolejne lata pomiędzy amoryckimi władcami państewek trwała nieustająca rywalizacja o wpływy. Działo się tak, aż do czasu, kiedy to na tronie w Babilonie zasiadł Hammurabi (1792-1750 p.n.e.).



Na początku swego panowanie Hammurabi,
prócz Babilonu kontrolował Bossipę, Sippar i Dilbat. Z czasem jego osobę zaczęli popierać władcy mniejszych miast. W tym okresie Hammurabi toczył ostrą rywalizację z kilkoma innymi władcami, którym udało się uskładać jako taką koalicję. Zgodnie z zapiskami, znalezionymi w Mari Hammurabiego w pierwszych latach rządów popierało piętnastu władców państw - miast. Ale mniej więcej tyle samo uznawało wyższość: Rim-Sina z Larsy i Ibal-pi-Elema z Esznunny. Nieco więcej popleczników miał Jari-Lim z Jamhadu. Za tym władcą podążało dwadzieścia mniejszych królestw.

Napięte stosunki polityczne z sąsiadami sprawiły, że władca Babilonu skupił się na wzmacnianiu swojego państwa od wewnątrz. Kolejne dekrety umarzały długi obywateli wobec państwa
oraz nakazywały umacnianie obwarowań w kolejnych miastach. W 786 roku p.n.e. Hammurabi podjął pierwszą wyprawę wojenną na południe. W jej trakcie pobił miasta Isin i Uruk. W ciągu następnych trzech lat przeprowadził wyprawę łupieżczą na Emutbal i podbił Malgum i Rapiqum.
W ciągu pięciu lat Hammurabi ponad dwukrotnie powiększył swoje imperium, co ciekawe, nie wszedł w konflikt z żadnym z najpotężniejszych władców tego okresu. Przypuszczalnie w tym pierwszym etapie ekspansji korzystał on z pomocy i wsparcia potężnego wówczas Szamszi-Adada I – tym zapewne należy tłumaczyć względną bierność przeciwników i najbliższych sąsiadów Hammurabiego: Larsy, Esznunny, Elamu. Po śmierci Szamszi-Adada I sytuacja uległa zmianie.
Od roku 1781 p.n.e. Hammurabi przeszedł od ofensywnej polityki wobec sąsiadów do bardziej zachowawczej. Przez kolejne lata wzmacniał wewnętrznie swoje państwo. W tym czasie rozbudował systemy irygacyjne, wznosił nowe fortyfikacje i wzmacniał mury obronne podległych mu miast. Podczas jego panowania wzniesiono wiele świątyń i obiektów kultu. Wykazywał też dużą aktywność dyplomatyczną w polityce zagranicznej. Dzięki temu wszedł w wiele korzystnych sojuszy.
W Mezopotamii południowej istniała bardzo napięta sytuacja. Kilku głównych władców utrzymywało chwiejną równowagę sił.

W 1764 roku p.n.e. na posiadłości Hammurabiego z północnego wschodu napada koalicja Elamu.
To zdarzenie zburzyło trwającą wiele lat równowagę sił i zmusiło Babilonię do nowych sojuszów.
W tym samym roku Hammurabi w sojuszu z Mari i Jamhadem odpiera atak. A rok później uderza
ze swymi wojskami na południe rozbijając wojska Larsy. Rim Sin I zostaje obalony, a Banilończycy zajmują południowy Sumer i Emutbal.

Starożytny plan Babilonu.

Pozbycie się zagrożeń z południa sprawiło, że Hammurabi mógł całą uwagę poświęcić teraz północy. W Kolejnych latach w górę Tygrysu i Eufratu wyruszają kolejne wyprawy wojenne. W 1762 r p.n.e. Babilon podbija Mari, a pięć lat później zdobywa i kompletnie burzy Esznunne (1756 r. p.n.e.). Wcześniej, bo około roku 1759 p.n.e. zniszczeniu ulega Mari.

w 1755 r. P.n.e. Hammurabi pokonuje państwa Iszme-Dagana I i zmusza go do uznania zwierzchności królestwa babilońskiego. W ten sposób w ciągu zaledwie 10 lat Babilon pokonał kolejno wszystkich przeciwników i podbijając prawie całą Mezopotamię oraz zachodni Elam stworzył imperium, mogące równać się obszarem i znaczeniem z państwem Sargona Wielkiego.

Hammurabi stworzył też słynny zbiór praw, zwanych “Kodeksem Hammurabiego”. Ale jest to temat na oddzielny artykuł