Jerycho

     

Kilka kilometrów od dzisiejszego, palestyńskiego miasta, w miejscowości Tell Es Sultan wznosi się prostokątne wzgórze. Pomimo, że przez wieki wkomponowało się w krajobraz nie jest naturalnym tworem geologicznym. Zaczęło ono powstawać blisko 11000 lat temu, rękoma pierwszych osadników, którzy przybyli na te tereny z uwagi na dostępność wody oraz dogodne położenie. Od dawien dawna tymi terenami przebiegał szlak handlowy z południa na północ.  

      Telle  Dzięki tej wiedzy udało się odkryć takie skarby kultury jak Babilon Aszur, Ur, Uruk i wiele innych zapomnianych miast. 

Sztucznie utworzone pagórki są częstym elementem krajobrazu Bliskiego Wschodu. Stanowią pozostałość po osadach ludzkich sprzed tysięcy lat. Przed wiekami powszechnym budulcem na tych terenach była cegła z suszonej gliny. Jako, że dostęp do drewna był ograniczony, nie zużywano go na wypalanie materiałów budowlanych. Suszone na słońcu cegły dość łatwo ulegały korozji. Wystarczyło trochę deszczy i materiał po prostu się rozpuszczał. w miejsce starych budynków natychmiast powstawały nowe i tak z roku na rok, pokolenia na pokolenie osada szła w górę, opierając się na pozostałościach starszych budowli. Tak właśnie w rejonie tzw. Żyznego półksiężyca powstawały

     
A wracając do naszego Jerycha... Wiedza na temat miejscowości o tej nazwie zazwyczaj kończy się na etapie niejakich trąb. Nieco mniej osób umie połączyć owe jerychońskie trąby z murami, które zburzyły, a jeszcze mniej zdaje sobie sprawę, że jest to jedna z najstarszych siedzib ludzkich.   

    Początki osadnictwa to 9 tysiąclecie p.n.e. był to neolit i początki hodowli zwierząt. Na uwagę zasługuje fakt, że w owym okresie nie istniały jeszcze techniki wyrobu naczyń glinianych stąd bierze się też nazwa okresu Neolit Preceramiczny, trwał on około  2,5 - 3 tysiące lat (VII-VI tysiąclecie p.n.e.) 

  Pierwsze konstrukcje kamienne w tym regionie stworzyła w okresie przedneolitycznym (9 tysiąclecie p.n.e.) kultura Natufijska. Byli to łowcy i zbieracze, tak naprawdę szykujący się do osadniczego, rolniczego trybu życia. 
   W okresie od 8350 lat p.n.e. do 5850 r. p.n.e. (tzw. neolit preceramiczny A) istniał już 3,5 metrowy mur obronny z dziesięciometrową wieżą. Na terenie wykopalisk odkryto także uprawne przenicę, jęczmień i rośliny strączkowe, co sugeruje, uprawę tych roślin. Znaleziono też zapewne pochodzące z handlu skóry i kości dzikich zwierząt. 
   Wygląda na to, że w VII tysiącleciu osada przechodziła kryzys. Budynków było mało, wiele powstałych wcześniej rozpadło się. Od ok.7220 r. p.n.e. (neolit preceramiczny B), na zerodowanych pozostałościach osady zaczęły pojawiać się nowsze siedziby ludzkie. Rozpoczęto uprawę kolejnych rodzajów roślin a także hodowlę zwierząt. Odnaleziono szczątki owiec. 
    Znaleziono także ludzkie czaszki z gipsowymi twarzami. Niektóre z nich były malowane, zdarzały się też takie z kamieniami w miejscu oczu. Świadczy to o początku rozwoju kultu religijnego na tych terenach. 
    Budynki stawiano na planie zbliżonym do prostokąta.

Zdarzały się też wielokątne, ale to była rzadkość. Suszone cegły mułowe posiadały półokrągły kształt. Wznoszone z nich budowle posiadały kamienne fundamenty. Wewnątrz znajdowało się zazwyczaj kilka pokoi z wapienną podłogą oraz wyłożony gliną dziedziniec po środku.    
    Odkryto też budynek z niszą mogący służyć za świątynię.
    Mieszkańcy osady grzebali zmarłych... pod podłogą domów. Niektóre szkielety przebywały zapewne sporo czasu na świeżym powietrzu. Do takiego wniosku doszli naukowcy widząc ich niekompletność.  
    W jednej z komór odnaleziono zbiór czaszek. Wszystkie były pozbawione żuchwy i oblepione gipsem. W oczodołach umieszczono muszle. 
    Wśród znalezisk były także narzędzia z krzemienia: groty strzał, ostrza sierpów, dłuta, drapaki, toporki. Obsydianowa biżuteria. naczynia z wapienia, kamienne żarna, pięściaki. Narzędzi z kości: wiertła i szpachle. figury gipsowe i gliniane, oraz paciorki. 
  W IV tysiącleciu p.n.e. rozpoczął się Neolit ceramiczny. Typ zabudowy nie uległ zmianie, ale pojawiał się nowy element - przedmioty codziennego użytku, wykonane z wypalanej gliny. Ceramika zastąpiła wcześniejsze naczynia z kamienia, drewna i twardych skorup owoców. 

Oblepione gipsem czaszki z muszlami w oczodołach

Kamienne siekierki i topory

Grot włóczni z krzemienia

Fragmenty zdobionego naczynia ceramicznego

  Z epoki brązu istnieje wiele znalezisk dowodzących częstych najazdów. Prócz wspomnianych w Biblii Izraelitów (XIII wiek p.n.e.) aktywnie w tym okresie działali jeszcze Egipcjanie (XVI w. p.n.e.). Miasto w owym okresie otaczał mur z kamienia i cegły. Zgodnie z tekstem biblijnym w Księdze Jozuego mury miasta runęły od rezonansu trąb, które nieśli Izraelici. 
    Tak w skrócie prezentuje się starożytna historia miasta. Współcześnie miasto zdobył Izrael w 1967 roku, a obecnie rejon ten podlega Autonomii Palestyńskiej.