Starożytne cywilizacje Mezopotamii - Sumer historia część I.

Gliniana tabliczka z pismem piktograficznym z ok 3200 roku p.n.e.

      

  Historia Sumeru to zapiski oraz wyniki badań wykopaliskowych, obejmujących koło 2300 lat. Dla porównania Polska istnieje nieco ponad 1050 lat. Dlatego dzieje Sumerów podzieliłem na kilka części, tworząc cykl.

Nie wszystkie okresy są równie dobrze opisane, z uwagi na fakt, że pismo wzbogacało się wraz z rozwojem cywilizacji. To z kolei sprawiało, 

że zmieniało się też jego zastosowanie. Nie od razu zaczęto przecież pisać poematy i spisywać historię poszczególnych miast. Pierwsze zapiski dotyczyły ilości pożywienia przechowywanego w spichrzach, 

oraz tego, kto ile włożył do wspólnoty. 

Są to zręby informacji ale na ich podstawie, a także interpretując to, co udało odkryć się w trakcie wykopalisk żmudnie rekonstruujemy historię najstarszej cywilizacji.

Okres Uruk (4300-3100 p.n.e.)

Ruiny świątyni Innanny

Sumerowie pojawiają

 się w południowej Mezopotamii 

i rozpoczynają budowę kanałów oraz osuszanie 

rozlewisk w delcie Tygrysu

 i Eufratu. Powstają pierwsze miasta, z których największym było Uruk, mające około

 10 tysięcy mieszkańców. 

Około 3400 roku p.n.e. pojawia się pismo obrazkowe, a pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. brąz. 

W początkowo zdominowanych przez rolników miastach mieszka coraz więcej rzemieślników. Rozwija się handel.

Okres Dżemdet Nasr (3100-2900 p.n.e.) 

W tym czasie nastąpiło niewiele zmian w sztuce i kulturze. Nieco rozbudowano świątynie i wzbogacono dekoracje ścian. Udoskonalono sztukę rzeźbiarską. Jest to okres rozkwitu 

państw-miast i przejście do ich modelu, jaki będzie obowiązywał przez następne tysiąclecie. 

Gliniana tabliczka z odciśniętą pieczęcią cylindryczną. 

 Każde ich miasto było oddzielnym, niezależnym państwem, miało własnego władcę. Społeczeństwo społeczeństwo zostało zhierarchizowane i uwidocznił się podział ról. Jedni uprawiali 

ziemię, czy budowali; inni rządzili, rozwinięto religię. Coraz większe znaczenie zyskiwali 

kapłani. Sumerowie zbudowali sztuczne kanały, które nawadniały suche tereny. Teraz rolnicy mogli uprawiać ziemię tam, gdzie kiedyś nie

 było to możliwe.

Pieczęć cylindryczna

W tym okresie 

pismo piktograficzne, jakiego używali miało charakter narzędzia praktycznego. Zapisywano ilość żywego inwentarza, ustalano podział 

produktów rolnych oraz wytworów rzemiosła. Pojawił się pierwszy 

zapis liczb, gdzie kreski oznaczały jedności a koła dziesiątki. 

Pisano także krótkie wiadomości. Zapisane na glinianych tabliczkach

 o powierzchni średnio 25cm2 informacje przenosił posłaniec, 

który odczytywał je ,,adresatom” Bywało, że na jednej tabliczce 

znajdowało się kilka wiadomości do różnych osób. 

Sumeryjskie miasta wciąż nękały najazdy nomadów. W tym okresie,

 na północy Mezopotamii, przy rzece Tygrys  powstało semickie miasto

 Aszur (główny ośrodek późniejszego państwa Asyryjskiego) 

Rekonstrukcja fragmentu mozaiki sztylfowej.

 

Rozmieszczenie najważniejszych budowli sakralnych w Uruk. 

Poniższe schematy przedstawiają, kolejne, odkryte przez archeologów obszary zabudowy w Uruk.

Obszar Anu Uruk III

Obszar świątyni Eanna Uruk III

Obszar Eanna Uruk IV

Obszar Eanna Uruk IVa

Obszar Eanna Uruk IVb

Obszar świątyni Eanna Uruk V-VI